6.5.15

Կենսագրություն >>> Ջոն Մեյնարդ Քեյնզ, մաս 1-ին՝ 2-ից


Ջոն Մեյնարդ Քեյնզը (հունիսի 5, 1883 - ապրիլի 21, 1946 թ.) ճանաչված է որպես բոլոր ժամանակների առավել նշանավոր տնտեսագետներից մեկը և 20-րդ դարի ամենաազդեցիկ տնտեսագետը:

Քեյնզը համարվում է մակրոտնտեսագիտության հիմնադիրը: Նա լրացրել է ավելի վաղ աշխատությունները շուկայական տնտեսության ցիկլերի դրդապատճառների վերաբերյալ և առաջարկել է պետության միջամտությունը մեղմելու համար այդ ցիկլերի հետևանքները և արագացնելու համար տնտեսական վերականգնումը:

Քեյնզի գաղափարները հեղափոխականացրին տնտեսական միտքը, քանի որ նրանք բեկանեցին տնտեսագիտության ավանդական գաղափարները, ըստ որոնց ազատ շուկաները ինքնաբերաբար ապահովում են լրիվ զբաղվածություն: Քեյնզի գաղափարները դարձան հիմք՝ տնտեսագիտության նոր ուղության, որը հայտնի է որպես քեյնզականություն:

Վաղ կյանք

Քեյնզը ծնվել է Անգլիայի Քեմբրիջ քաղաքում միջին խավի մի ընտանիքում: Հայրը եղել է դասախոս և մայրը հասարակական գործիչ՝  Քեմբրիջի ապագա առաջին կին քաղաքապետը:

Դպրոցական տարիներին նա դրսևորել է տաղանդ մի շարք առարկաներում՝ մասնավորապես թվաբանության և պատմության մեջ: 1897-ին հաղթել է Էթոն Քոլեջ ավագ դպրոցում սովորելու կրթաթոշակ: Էթոնում կրթության տարիներին՝ 1901 թ. Քեյնզը ապրել է իր կյանքի առաջին սերը Դան Մաքմիլանի նկատմամբ, ով Բրիտանիայի ապագա վարչապետ Հարոլդ Մաքմիլանի ավագ եղբայրն էր:

Քեյնզը երիտասարդ տարիքում
1902 թ. Քեյնզը ընդունվել է Քինգ քոլեջի թվաբանության ֆակուլտետ (թեև ինքը ավելի հակված է եղել սովորել փիլիսոփայություն): Նա ստացել է բակալավրի աստիճան 1904 թ. և շարունակել է իր բարձրագույն ուսումը թվաբանության և փիլիսոփայության մեջ: Աշակերտել է նաև տնտեսագետ Ալֆրեդ Մարշալի մոտ:

1904 թ. Քեյնզը անցել է աշխատանքի՝ պետական այն կառույցում, որը կառավարվում էր հնդկական ենթացամաքը, որը ժամանակին բրիտանական գաղութ էր: Նա զուգահեռ շարունակել է իր գիտական աշխատանքները և 1909 թ. հրատարակել է իր առաջին ակադեմիական հոդվածը՝ տնտեսագիտական մի ամսագրում և ապա՝ 1911 թ. իր առաջին գիրքը, որում քննարկել է Հնդկաստանի տնտեսական վիճակը:

Սեռական նվաճումների վիճակագրությունը

1901 թվից, երբ լրացրել է իր 18 տարեկան հասակը, մինչև 1915 թ. Քեյնզը գրառել է երկու առանձին օրագրեր, որոնց մեջ արձանագրել և աղյուսակավորել է իր սեռական շփումները:

Առաջին օրագիրը բացահայտում է, որ այդ 15 տարիների ընթացքում նա ունեցել է տպավորիչ թվով սեռական հանդիպումներ: Նա արձանագրել է բոլոր իր սեռական պարտնյորներին՝ նշելով կամ նրանց սկզբնատառերը (օրինակ՝ ԴՄ Դան Մաքմիլանի համար) կամ նրանց մականունները, ինչպես՝ «բուլկի»՝ առանց գրառելու հանդիպման մանրամասները: Ըստ երևույթին, երբ նա ունեցել է արագ և անանուն մի շփում, նա պարտնյորին նշել է շատ ընդհանուր նկարագրությամբ, օրինակ՝ «Վոքսալ թաղի վերելակի տղան» կամ «հրեա տղան»:

Քեյնզի բազմաթիվ պարտնյորներից
մեկը հնդիկ ուսանող «ԲՔՍ»-ն
Այս ցանկը բացահայտում է, որ իր սեռական շփումների մեջ նա չի սահմանափակվել իր դասընկերների և բարձր դասակարգի մյուս ներկայացուցիչների հետ սեռական հարաբերություններ ունենալով, այլ զբաղվել է նաև համեստ ծագում ունեցող և տարբեր մասնագիտությունների տեր տղամարդկանց հետ: Նշված են նաև մի քանի օտարազգի պարտնյորներ, ինչպես հնդիկ ԲՔՍ-ն (Բենուա Քումար Սարքարը):

1913-ը եղել է այն տարին, երբ նա արձանագրել է ամենաբարձր քանակությամբ տարբեր պարտնյորներ՝ ընդամենը ինը հոգի: Այդ թիվը ներառում է երկու շարունակական պարտնյորներ: Իսկ 1909-ը այն տարին է եղել, երբ նա ունեցել է առավել թվով հանդիպումներ՝ ընդամենը 65 շփում, այդ թվում խմբային սեքսի մի դեպք, որում մասնակցել են Քեյնզը, երկու այլ տղամարդ և մեկ կին:

Երկրորդ օրագիրը լրացնում  է առաջինին: Երկրորդում Քեյնզը արձանագրել է իր սեռական գործունեությունը  եռամսյակ առ եռամսյակ: Նա դասակարգել է երեք սեռական գործողություններ, սակայն, ցավոք, դրանք գրել է կոդավորված ձևաչափով, որը ոչ ոք մինչ օրս չի կարողացել բացահայտել: Օրինակ՝ նա արձանագրել է, որ մայիսից օգոստոս՝ 1911 թ. նա 16 անգամ կատարել է գործողություն C-ն, չորս անգամ A-ն և հինգ անգամ W-ն: Մենք չգիտենք, թե ինչ են նշանակում այդ C-ն, A-ն և W-ն: Պարզվում է սակայն, որ նրա սեռական գործունեությունը ուղակիորեն առնչություն է ունեցել համալսարանական հանգստյան ժամանակաշրջանների և, մասնավորապես, ամառային արձակուրդի  հետ:

Հիշեցնենք, որ այդ օրերին նույնասեռականությունը անօրինական էր Անգլիայում, և նույնասեռական անձը բռնվելու պարագայում կարող էր դատապարտվել բանտարկության՝ ծանր աշխատանքով: Սա այն էր, ինչ պատահեց աշխարհահռչակ թատերագիր Օսկար Ուայլդին 1895 թ., որը ապացուցեց, որ այդ ճնշող օրենքը կարող էր կիրառվել նաև վերնախավի ներկայացուցիչների նկատմամբ: Այսպիսով՝ Քեյնզը հասկանալիորեն զգուշություն է ցուցաբերել և օրագրերում թաքցրել է իր պարտնյորների հետ ունենցած իր սեռական գործունեությունների ճշգրիտ բնույթը:

Նախնական տեսական աշխատանքները

Սեռական փորձառությունների արձանագրելը չի հանդիսացել միակ գործունեությունը, որը Քեյնզը կատարել է ամենայն լրջությամբ: Առաջին համաշխարհայինի տարիներին նա աշխատել է Ֆինանսների նախարարությունում, որտեղ աչքի է ընկել իր տաղանդի, աշխատասիրության ու համարձակ նախաձեռնությունների շնորիվ: Նա նշանակվել է որպես Գանձապետարանի ներկայացուցիչ՝ 1919 թ. Վերսալի (Փարիզի) խաղաղության վեհաժողովում:

Նույն տարում նա հրատարակել է մի գիրք «Խաղաղության տնտեսական հետևանքները» վերնագրով, որում նա հայտնաբերել և վերլուծել է Վերսալի հաշտության պայմանագրի վնասակար արդյունքները: Դժբախտաբար, նրա նախատեսումները արևմտյան ուժերի տնտեսական քաղաքականության հետևանքով Գերմանիայում ծանրացող ճգնաժամի և ծայրահեղականության վերելքի վտանգների մասին անտեսվել են ամբողջությամբ: Հետաքրքիր է նշել, որ այս գիրքը առաջին անգամ հրատարակել է Մաքմիլան հրատարակչությունը, որը պատկանում էր իր առաջին սիրեկան Դան Մաքմիլանի ընտանիքին:

1921 թ. Քեյնզը հրատարակել է «Տրակտատ հավանականության մասին», որում քննարկել է հավանականության տեսության փիլիսոփայական և թվաբանական հիմունքները: Գիրքը չի պսակվել մեծ հաջողությամբ:


Բլումզբերի խումբը

Քեյնզը եղել է Բլումզբերի խմբի հիմնական անդամներից մեկըԱյս ոչ պաշտոնական ցանցը համախմբել էր մի շարք գրողների, մտավորականների, փիլիսոփաների և արվեստագետների, ովքեր 20-րդ դարի առաջին կեսին ապրում էին Լոնդոնի Բլումզբերի թաղամասում կամ դրա շրջակայքում: Նրանք աշխատել կամ սովորել են միասին և բարեկամություն արել միմյանց հետ: Քեյնզից բացի խմբի մյուս ականավոր անդամներն են եղել Վիրջինիա Վուլֆը, Էդուարդ Մորգան Ֆորսթերը և Լիթոն Սթրաչին:

Բլումզբերի խմբի անդամները ուսումնասիրել և խրախուսել են գեղարվեստական խոսքի և ոճի նոր ուղիներ: Նրանք մերժել են վիկտորիանական բարոյականությունը և խրախուսել ավելի ազատ սեռական վարքագիծ: Նրանք սատարել են ֆեմինիստական շարժման: Քաղաքական դիրքորոշման առումով նրանք ավելի շուտ ձախակողմյան են եղել և խաղաղասեր:

Բլումզբերի խմբի անդամները սովորական կերպով են վերաբերվել նույնասեռականության երևույթին և փաստորեն ներառել են որոշակի թվով նույնասեռականներ և երկսեռականներ: 

Քեյնզը սեռական շփումներ է ունեցել խմբի մի շարք արական  անդամների հետ, սակայն, 1908 թ. Ից ի վեր լրջորեն մտերմացել է անդամներից մեկի՝ գեղանկարիչ Դունկան Գրանթի հետ: Դունկան Գրանթը, ըստ Քեյնզի, եղել է իր «կյանքի սերը»: Այդուամենայնիվ՝ նա շարունակել է ունենալ ուրիշ հարաբերություններ: Ի դեպ՝ զուգահեռ Դունկան Գրանթին, Քեյնզը հիմնել է կանոնավոր հարաբերություններ և բարեկամություն խմբի մի այլ անդամ և ապագա քաղաքական գործիչ Արթուր Հոբհաուսի հետ:

Դունկան Գրանթի հետ
Անհայտ պատճառներով 1915 թ. վերջին Քեյնզը դադարել է գրել իր սեռական օրագրերը: Անշուշտ եղել են մի քանի պատճառներ՝ այդ թվում հավանաբար Իռլանդացի ազատամարտիկ Ռոջեր Կեսմենթի տխրահռչակ պարագան: Բրիտանական իշխանությունների կողմից մեղադրված լինելով դավաճանության և լրտեսության մեջ՝ իր լայնորեն հրապարակված դատավարության ավարտին Կեսմենթը ենթարկվել է մահապատժի 1916 թ.,՝մասամբ պայմանավորված իր անձնական օրագրերում նույնասեռական գրարումների համար: Այդ օրագրերը հետագայում պիտակավորվեցին որպես «սև օրագրեր»:

ՀՈԴՎԱԾԻ ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ  >>>  ԱՅՍՏԵՂ

No comments: