19.8.14

ՖԻԼՄ >>> ՈՒայլդը, մաս 3-րդ՝ 3-ից

Կալանավոր C.3.3-ի անդունդը

Բանտում պիտակավորված կալանավոր C.3.3-ին ի վերջո թույլատրում են ստանալ և կարդալ գրքեր և ունենալ գրելու պարագաներ: Ֆիլմի ամենահուզիչ տեսարաններից մեկը տեղի է ունենում հենց այստեղ՝ բանտում, երբ Ուայլդի կինը՝ Կոնսթանսը, գալիս է նրան այցելության:

1897-ի հունվարից մարտի ժամանակաընթացքում Ուայլդը գրում է իր հայտնի «Անդունդից» (De Profundis) 50.000 բառանոց նամակ-խոստովանությունը ուղղված Ալֆրեդին: Այս աշխատանքում գրողը արտացոլում է իր հոգեկան ընկճվածությունն ու տառապանքը, քննարկում է տարբեր անձնական, հասարակական եւ փիլիսոփայական խնդիրներ, այդ թվում` իր սերը Ալֆրեդի համար: Բանտից ազատվելուց հետո Ուայլդը «Անդունդիցի» ձեռագիր օրինակը հանձնում է Ռոբերտ Ռոսին, որը հրապարակում է դրա մշակած տարբերակը 1905 թ. (դրա առաջին ամբողջական և ճշգրիտ հրատարակումը տեղի է ունենում 1962 թ.)

«Անդունդից»- ի հղացումից և գրառումից բացի, բանտի ծանր պայմանները ունենում են մի այլ խոշոր հետևանք: Ծանր աշխատանքից և քաղցից Ուայլդը, ով սովոր էր բավականին հարմարավետ կյանքի, ֆիզիկապես շատ է տուժում: Ըստ ոմանց՝ սա է  դառնում նրա վաղաժամ մահվանը պատճառ 1900 թ.՝ երեք տարի բանտից ազատ արձակվելուց հետո, 46-տարեկան հասակում: Ուայլդը համարվում է վիկտորիանական «բարոյականության» և հոմոֆոբ օրենսդրության զոհերից մեկը և փաստորեն ամենանշանավորը: 

Ուայլդը անմահացած

Կարելի է պնդել, որ Ուայլդի անձնական ողբերգությունը չէր դրդի երկարատև հետաքրքրություն, եթե չլիներ նրա ստեղծագործության շարունակական ժողովրդականությունը, նրա քաջությունը ի դեմս անհանդուրժողականության և կործանման աղմկահարույց բնույթը: Նրա մահից ավելի քան մեկ դար հետո նրա հեղինակությունը և գեղարվեստական ժառանգությունը կանգնած են ամենաբարձր մակարդակի վրա:

Ֆիլմը ներկայացնում է Ուայլդի կյանքը հավասարակշռությամբ և իրատեսորեն նշում է Ուայլդի վերելքը, անկումը և անմահությունը: Այն ցույց է տալիս Ուայլդի տարբեր կողմերը, նրա կապվածությունն ու հմայքը Ալֆրեդի հանդեպ, անկեղծ սերը կնոջ և երեխաների համար, որպես սովորույթների խանգարիչ իր արտաքին քաջության ետևում ունեցած հուզմունքներն ու վրդովվածությունները, և նրա պլատոնյան իդեալները՝ գեղեցկության և երիտասարդության նկատմամբ:

Գերազանց դերասանական կազմ

Սցենարիստ, վիպասան եւ դերասան Սթեֆեն Ֆրայը գերազանց է խաղում որպես Ուայլդ: Նա շատ նման է Ուայլդին և ունի բազմաթիվ նույնանման հատկանիշներ՝ բարձրահասակ է, հաղթանդամ է, գեյ է և արվեստի է վերածում իր զրույցները: Որ նա լավ դերասան է, շատ կարևոր է, քանի որ ֆիլմը պահանջում է դրսեվորել Ուայլդի կյանքի հակասական կողմերը: Ֆրայի խաղը գտնում է Ուայլդի սրամտության տակ թաքնված իր մեղմությունը: Նա հմտորեն փոխանցում է զգացումները մի մարդու, որը հանկարծ գտնվում է անվերահսկելի ուժերի ողորմության ներքո:

Ջյուդ Լաուն Ալֆրեդին դարձնում է մի բարդ և բազմաշերտ անհատ՝ անկայուն, կրքոտ, երբեմն չար և հաճախ անհամբեր: Լաուի զգույշ դերակատարումը Ալֆրեդին ցույց է տալիս, ինչպես նա եղել է՝ անորոշ մի անձնավորություն, մի մարդ, որին անհնար է սիրել կամ ատել:

Սիրող հսկան

Ամբողջ Ֆիլմի ընթացքում՝ առանցքային պահերին, արտասանվում են հատվածներ Ուայլդի համաժողովրդական հեքիաթից՝ «Եսասեր հսկա»-ից: Նախ տեսնում ենք Ուայլդին հեքիաթը պատմելիս իր երեխաներին: Այնուհետև, նրա կինը, կարդում է այն երեխաների համար՝ արդեն տպված մի գրքից: Մենք հաջորդ անգամ լսում ենք հեքիաթը, երբ Ալֆրեդը մեկնել է արտասահման և Ուայլդը վերադարձել է իր ընտանիքին, և հսկայի եսասիրությունը, իր մարման հետ միասին, շարունակվում է արտասանվել: Հետագայում, երբ Ուայլդը տառապում է բանտում, հեքիաթը հասնում է իր ավարտին, որտեղ հսկան ծեր է և մահամերձ: Ուայլդը միանշանակ մի հսկա էր և երբեմն եսասեր: Սակայն, ինչպես իր հեքիաթի հսկան, նա նաև ջերմ էր, սիրող ու բարի:

IMDb ԳՆԱՀԱՏԱԿԱՆԸ
6.9 / 10
ՄԵՐ ԳՆԱՀԱՏԱԿԱՆԸ
8 / 10

ՖԻԼՄԻ ԿԱՅՔԸ >>> ԱՅՍՏԵՂ

Ուայլդին ֆիլմում պատկերող` Սթեֆեն Ֆրայը և իրական Օսկար Ուայլդը




Բոսին (Լորդ Ալֆրեդ Դուգլասը) 1903 թվականին և ֆիլմում նրան պատկերող` Ջյուդ Լաուն


ՈՒայլդը և Բոսին ֆիլմում և իրական


 


Օսկար Ուայլդի առաջին սիրեկան և մտերիմ ընկեր` Ռոբերտ Ռոսը 1911 թվականին և ֆիլմում պատկերված


Օսկար Ուայլդի կինը` Կոնսթանս Լոյդը և ավագ որդին` Սիրիլը 1889 թվականին և ֆիլմում պատկերված



Օսկար Ուայլդի ստեղծագործությունները հայերեն թարգմանել են Միսաք Մեծարենցը, Վահան Տերյանը (Սալոմե պիեսը), Կարեն Միքայելյանը, Արտաշես Կարինյանը և ուրիշները:


Ուայլդի շիրիմը

Օսկար Ուայլդը թաղված է Փարիզի Փեր Լաշեզ գերեզմանատանը: Իր առաջին սիրեկան և մտերիմ ընկերոջ` Ռոբերտ Ռոսի պատվերով, նրա շիրիմի վրա կանգնեցվեց սվինքսի տեսքով հուշարձան: 1950 թվականին Ուայլդի շիրիմին ավելացվեց Ռոբերտ Ռոսի (1869-1918) աճյունները:

Ուայլդի տապանին նման արտասովոր ավանդույթ է ձևավորվել` թողնել կարմիր շնթներկի հետքեր: Համբույրների առաջին հետքերը հայտնվել են 1990-ական թվականների վերջին: Երբեմն դրանք ուղակցվում էին «Շարունակիր դիտել աստղերին», «Իրական գեղեցկությունը ավարտվում է այնտեղ, որտեղ սկսվում է գիտակցությունը» գրություններով:

2011 թվականին գրողի մահվան 111-րդ տարելիցի կապակցությամբ Փարիզի իշխանությունները որոշեցին ապակեպատել հուշարձանը: Այսուհետ «համբուրողները» շրթներկի հետքեր են թողնում ապակու վրա` ծաղիկներ և գրություններ նետելով պատնեշից այն կողմ:


 
___________________________________________________________
ՈՒայլդը այս կայքում


ՖԻԼՄԻ ԹՐԵՅԼԵՐԸ + ՀՈԴՎԱԾԻ ՄԱՍ 1 >>> ԱՅՍՏԵՂ
ԿԱԴՐԵՐ ՖԻԼՄԻՑ + ՀՈԴՎԱԾԻ ՄԱՍ 2 >>> ԱՅՍՏԵՂ
ՀՈԴՎԱԾԻ ՄԱՍ 3 >>> ԱՅՍՏԵՂ
ՖԻԼՄԻ ՍԱՈՒՆԴԹՐԵՔԸ >>> ԱՅՍՏԵՂ
ՖԱՆԱՏԻ ՎԻԴԵՈ ՄՈՆՏԱԺ 1 >>> ԱՅՍՏԵՂ

No comments: